Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã về với Chủ tịch Hồ Chí Minh và các anh hùng dân tộc của Việt Nam. Cũng như bao nhiêu người khác, mình buồn chán chẳng muốn làm gì. Lòng muốn viết gì đó nhưng không biết viết gì. Có vô số sách báo, bài nghiên cứu, tham luận trong và ngoài nước về Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Trước hết, ông là một người anh hùng dân tộc kiệt xuất. Người anh cả đáng kính của quân đội Việt Nam và các lực lượng vũ trang nhân dân Việt Nam. Về thuần túy quân sự, có thể xem ông là một trong những trí tướng, quân sư, mưu sĩ với trí tuệ quyền mưu bậc nhất Việt Nam và thế giới xưa nay. Không phải ngẫu nhiên mà các chuyên gia quân sự, các nhà khoa học quân sự trên thế giới gọi ông là một thiên tài quân sự, một danh tướng kiệt xuất lỗi lạc của thế kỷ.
Mình không có bài viết gì. Xin được làm một bài thơ miêu tả sơ lược đại cương lại võ công sáng chói và đại nghiệp rực rỡ của ông, gắn liền với lịch sử Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh.
Bài thơ theo thể loại tự do, để viết cho được tự do thoải mái, không bị gò bó bởi các quy luật, kỹ thuật, vần điệu, những cái hình thức bề ngoài này cũng rất quan trọng cho bài thơ nghe hay, tuy nhiên, trong trường hợp này thì chất lượng nội dung là quan trọng trên hết.
------------------------------------------------------------------------------------------------
Danh tướng Võ Nguyên Giáp dưới ngọn cờ đào
Nước Việt từ loạn Nam Bắc Triều đến mối hận sông Gianh (1)
Đến vua Quang Trung đại phá quân Thanh
Liên miên họa chiến tranh
Rồi bị Pháp xâm lăng
Đất nước chìm trong đêm dài Pháp thuộc
Nô lệ và sát sanh
Sinh linh đồ thán
Nhà nhà hờn oán
Nhưng....
Hàng ngàn năm lịch sử đã chứng minh
Khi giang sơn trong cảnh điêu linh
Thì những người con ưu tú sẽ được sản sinh
Gánh trọng trách, thực hiện đại nghiệp quang vinh
Đền nợ nước, trả thù nhà
Giành lại nước mà vua Hùng để lại
Dẫu trải qua bao nhiêu lần thất bại
Đã từ lâu....
Dân gian Nghệ An có câu:
"Nam Đàn sinh thánh"
Câu sấm đến tai giáo sư Đào Duy Anh
Giáo sư hỏi cụ Phan (2)
Cụ Phan trả lời "thánh chính là Nguyễn Ái Quốc" (3)
Người dẫn dắt một dân tộc đứng lên
Làm nên lịch sử
Trong số những học trò tuấn kiệt của Người
Nổi lên một đấng hùng anh
Mà về sau trở thành một đại danh:
Võ Nguyên Giáp!
Một danh tướng Việt Nam
Ông là người trung chánh
Với tấm lòng trung can đầy khí phách
Là người thầy dạy sử
Ông thuộc làu:
Từ quân sử Việt Nam đến chiến sử năm châu
Kiến văn uyên bác quân sự cổ kim
Vợ chồng cùng theo Hồ Chủ tịch chống xâm lăng
Ông cùng vợ hiền hoạt động kháng chiến (4)
Nữ anh hùng hy sinh trong lao tù
Trước nợ nước thù nhà nặng gánh
Cuộc trường chinh thứ nhất được tiến hành
Quét sạch bọn thực dân cướp nước hùng mạnh
Và lũ ba que bán nước gian manh....
Thấm thoát đánh Tây được ba năm
Hồ Chủ tịch phong giáo viên sử học lên hàng Đại tướng
Với lý do:
"Đánh thắng Đại tướng, thì phong Đại tướng"
Ông tiếp nhận trách nhiệm và thử thách
Không phút nào rảnh
Khiển tướng điều binh trong cuộc chiến tranh du kích thần thánh
Chỗ yếu của giặc thì đánh
Chỗ mạnh thì tránh
Một cuộc chiến kỳ lạ giữa "voi" và "hổ"
Mùa khô ta ẩn thân, mùa mưa ta quấy rối khiến chúng phải khổ
Khiến giặc chìm trong bất an và lo lắng
Khủng hoảng tinh thần dai dẳng
Giặc bị hút cạn máu, chết dần mòn
Như một lũ âm binh vô hồn
Chúng giăng thiên la địa võng ở Điện Biên
Âm mưu gài bẫy, tung mẻ lưới đánh cho ta hết vốn
Xây dựng cứ điểm "bất khả xâm phạm" đến nơi đến chốn
Thế nhưng....
Cụ Hồ và Đại tướng dùng dương mưu đối kháng
Tương kế tựu kế bình tĩnh đối công
Đại tướng không dùng mưu Trần Canh
Hay Vi Quốc Thanh: (5)
"Đánh nhanh giải quyết nhanh" (6)
Ông thay đổi kế hoạch
Và cách đánh
Không cứng ngắt theo mưu kế đã vạch
Dùng mưu "đánh chắc tiến chắc"
Pháp-ngụy bị vây kín khắp chung quanh
Quân ta kiên trì đánh "bóc vỏ"
Tấn công một đạo quân thực dân sừng sỏ
Cứ điểm "tường đồng vách sắt" của giặc nát tanh bành
Quân dân ta tiến về giải phóng Hà thành
Ba tiếng "Điện Biên Phủ"
Như tiếng sét giữa trời quang
Lừng lẫy năm châu
Chấn động địa cầu
Thức tỉnh và truyền cảm hứng vô tận
Cho các dân tộc đang lận đận
Người người, nhà nhà tự tin chiến đấu giành độc lập
Phong trào giải phóng thuộc địa dâng cao chưa từng gặp
Thế kỷ hai mươi từ lâu nổi lên một thế lực hùng vĩ:
Đại cường quốc Hoa Kỳ!
Trước đã chi trả chiến phí
Viện trợ binh khí
Cho Tây chiếm Đông Dương (7)
Âm mưu không thành, bèn thay Tây xâm lược
Chia cắt xứ sở
Chiếm lấy nửa cõi bờ
Tình hình dầu sôi lửa bỏng
Ngàn cân treo sợi tóc
Sơn hà xã tắc
Lầm than trong nỗi đau chia cắt
Nhân dân nhạt nhòa trong nước mắt
Thù trong giặc ngoài
Cờ Hoa quân giỏi tướng tài
Đánh đâu thắng đó, trải dài Á - Phi
Sáu mươi vạn lính Hoa Kỳ
Lần lượt vượt biên thùy
Binh hùng tướng mạnh tung hoành can qua
Đại quân tiến đánh nước ta
Cuộc đối chiến lịch sử
Cuộc kháng chiến bất tử
Bắt đầu:
Dù quân giặc tàn bạo đến đâu
Đại tướng Võ Nguyên Giáp và vị Đại tướng kia:
Đại tướng Nguyễn Chí Thanh
Vẫn tận lực bình sanh
Đôi bờ Hiền Lương không thể nào chia tách
Ta quyết "nắm thắt lưng" đánh Mỹ
Đánh gã khổng lồ về công nghệ chiến tranh
Giặc Mỹ quen thói hung tàn
Quân sáu mươi vạn, mưu toan đi càn
Nam càn quét, Bắc oanh tạc
Tiền tuyến và hậu phương
Cùng thực hiện hai chiến lược
Song hành:
Bắc chi viện, Nam đánh giặc
Đuổi "cút" đi một cỗ máy chiến tranh:
Đàn áp bá tánh
Thảm sát dân lành
Những ai không chấp nhận nỗi đau chia cách
Trăm họ lầm than quẫn bách
Và đánh "nhào" ngụy quyền chó săn
Ôm chân giặc xâm lăng
Trước biển khổ của chúng sanh
Trong cuộc chiến Việt - Mỹ tương tranh....
Đã năm năm binh đao khói lửa
Cụ Hồ và Tướng Giáp bàn việc binh
Xây đường huyết mạch vào Nam để kết liễu chiến chinh
Băng qua dãy Trường Sơn hiểm trở
Bao nhiêu cô gái mở đường đã hy sinh....
Đã mười một năm can trường đấu tranh
Giặc càng hao binh tổn tướng càng kéo thêm quân vào hòng thắng nhanh
Tiếp tục nướng quân, hình thành chiến lược "cục bộ chiến tranh" (8)
Tướng quân bàn kế "nghi binh Khe Sanh"
Do nhớ đòn Điện Biên, giặc càng thêm ám ảnh
Cả thế giới nhìn về Khe Sanh
Bỗng nhiên....
Sáu mươi tám căn cứ quân sự Mỹ đồng loạt bị đánh úp
Cả dinh thái thú giặc bị tấn công
Bởi những đội quân chân trần chí thép
Như đội thần binh từ mặt đất đi lên
Từ Khe Sanh đến chiến dịch Mậu Thân
Những kỳ mưu diệu kế như thần
Gây chấn động thế giới
Và nức lòng quân dân
Tại Hoa Kỳ:
Một cao trào phản chiến lịch sử đã thành hình
Đòi rút quân viễn chinh
Kết thúc chiến chinh
Nhiều thành phố nổi dậy
Người Mỹ chia rẽ, nước Mỹ bên bờ vực nội chiến
Người tự thiêu, người bị ám sát, người tuyệt thực chết
Những tấm gương Norman Morrison, Martin Luther King
Nhân vật công chúng Jane Fonda, Muhammad Ali, Daniel Ellsberg
Truyền cảm hứng và lãnh đạo nhân dân Mỹ đấu tranh cho hòa bình
Và quyền tự quyết của một dân tộc không sợ hy sinh
Chính phủ Mỹ tuyệt đường
Quân đội Mỹ chán chường
Một không khí thê lương
Bao nhiêu tên giặc gây ác
Thì bấy nhiêu đồng bọn tự sát
Nghiện ngập, rượu chè, dùng ma túy để quên sầu
Sĩ quan bắn lính, lính bắn cấp trên rồi đào tẩu
Đào ngũ tràn lan
Không kịp bắt lính
Tà không thể thắng chính
Kỳ tích Mậu Thân đã viết lên bản anh hùng ca
Đem cuộc chiến vào từng căn hộ xứ Cờ Hoa (9)
Và các quốc gia
Ám ảnh người người, nhà nhà
Từ Johnson đến McNamara
Các khả năng chính trị được mở ra
"Chiến tranh cục bộ" đã bị phá
Hội nghị Ba Lê lợi cho ta....
Đã mười tám năm đồng chỉ huy kháng chiến
Đại tướng không ngừng cống hiến
Gây cho giặc những tổn thương khó lành
Trong các trận đánh
Mở rộng vùng giải phóng, thu hẹp vùng tạm chiếm
Vượt qua bao nguy hiểm
Chống "chiến tranh phá hoại" (10)
Bắn rụng tàu bay
Bắt sống giặc lái
Vô hiệu hóa các phương tiện chiến tranh hiện đại
Đại thắng trên bầu trời Hà Nội Điện Biên
Hội nghị Ba Lê càng lợi cho ta ứng biến
Buộc Mỹ ký hiệp định ngưng chiến
Thế nhưng....
Chữ ký hiệp định chưa khô mực
Mỹ-ngụy đã tráo trở, điều khoản bầu cử không thi hành (11)
Lùa ngụy quân càn quét từ thôn quê đến thị thành
Nhưng vùng giải phóng vẫn vững như bàn thạch
Năm một chín bảy lăm
Đại tướng bày kế kéo giặc ra hai đầu
Cắt giặc làm đôi
Đồng chỉ huy chiến dịch Mùa Xuân
Chỉ đạo toàn quân
"Nghi binh Tây Nguyên" kế khó lường
Đến chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử
Giặc hỗn loạn tranh nhau chạy
Cờ quạt, quân trang ném đầy đường
Một lũ bán nước vì tham ăn
Nay phải bám càng trực thăng
Quân ta tiến lên, thế như chẻ tre
Bốn phương tám hướng mưa lũ tràn về
Đại tướng chỉ thị phải táo bạo đánh nhanh
Xốc tới giải phóng đô thành
Thuộc địa kiểu mới đã tan tành
Trời quang mây tạnh
Việt Nam độc lập, thống nhất, an lành
Cuối thập niên bảy mươi
Ông cùng Trung ương chỉ huy chống bọn diệt chủng (12)
Và đánh bại giặc Bắc ở biên giới Việt - Trung
Hịch kêu gọi toàn quân chống bành trướng còn vang vọng (13)
Cầm quân khi đất nước trong hoàn cảnh chiến tranh
Thời bình, ông vẫn ngồi viết binh pháp dưới trăng thanh
Là tác giả của bao nhiêu quyển sách (14)
Trung trinh theo con đường đã vạch
Nghiên cứu các kế sách
Vì sự nghiệp quốc thái dân an
Làm rạng rỡ Tư tưởng Hồ Chí Minh
******
Đại tướng Võ Nguyên Giáp
Viết lên một trang sử liệt oanh
Vẻ vang rạng rỡ đấng hùng anh
Đánh bại mười tướng Pháp - Mỹ tài danh
Chiến tích thần kỳ, võ công hiển hách
Lưu danh trong sử sách
Đồng bào nhớ mãi một nhân cách
Trong sạch
Không tranh giành
Lợi danh
Như một vị thánh
Tận trung báo quốc
Hết lòng vì dân
******
Ông về với cụ Hồ
Về với thế giới người hiền
Người người khóc thương trước di ảnh
Đồng bào tín hữu mong ông sớm tái sanh
Hay hiển thánh
Từ nay vắng ông ngày Quốc Khánh
Quân đội càng thêm nhớ người anh
Noi gương hát tiếp khúc quân hành
Thiên cổ anh hùng mãi xứng danh
Lưu truyền sử xanh
Các thế hệ dân Việt nhớ ơn ông
Đời đời ghi công
Một đời nam chinh bắc chiến ngọn cờ hồng
Vì độc lập ấm no cho dân tộc
Rạng rỡ giống tiên rồng
Ngày nay, con cháu Lạc Hồng
Noi gương tiếp bước người anh hùng dân tộc
Để không thẹn với non sông
Và tổ tông
******
Ông là một huyền thoại
Của thời đại
Và nhân loại!
Chú thích:
(1) Sông Gianh chia đôi Đại Việt thành Đàng Trong và Đàng Ngoài, Bắc Hà và Nam Hà trong thời Trịnh - Nguyễn phân tranh. Tình trạng chia cắt này chấm dứt sau khi vua Quang Trung đại phá quân Thanh, thống nhất sơn hà.
(2) Chí sĩ cách mạng Phan Bội Châu
(3) Nguyên văn: "Nếu Nam Đàn có thánh thật thì đó chính là ông Nguyễn Ái Quốc chứ không phải ai khác!".
(4) Nữ chiến sĩ cách mạng Nguyễn Thị Quang Thái
(5) Trần Canh và Vi Quốc Thanh là 2 chuyên gia cấp cao trong phái đoàn tham mưu của Trung Quốc giúp Việt Nam chống Pháp.
(6) Hán Việt: "Tốc chiến tốc quyết".
(7) Hoa Kỳ chi trả gần 80% quân phí và viện trợ vũ khí cho Cộng hòa Pháp.
(8) Chiến lược chiến tranh của Mỹ ở miền Nam Việt Nam từ năm 1965 đến 1968.
(9) Các phóng viên Hoa Kỳ và quốc tế trực tiếp truyền hình chiến sự. Khán giả Mỹ và trên thế giới theo dõi chiến sự ngay trên truyền hình trong nhà.
(10) Chiến lược chiến tranh của Mỹ phần lớn ở miền Bắc Việt Nam, một phần trong vùng giải phóng ở miền Nam Việt Nam, từ năm 1965 đến 1972.
(11) Hiệp định Paris 1973 quy định sẽ có một cuộc tổng tuyển cử ở miền Nam Việt Nam để thành lập chính phủ ba thành phần, kết thúc chiến tranh, tiến tới thống nhất đất nước trong hòa bình.
(12) Khmer Đỏ do Pol Pot lãnh đạo.
(13) Lời kêu gọi của Đại tướng Võ Nguyên Giáp năm 1979: "Nhân dân Việt Nam nhất định thắng lợi, giặc Trung Quốc xâm lược nhất định thất bại".
(14) Đại tướng Võ Nguyên Giáp là tác giả của khoảng 15 tác phẩm chính.
Thiếu Long